Στο Ζεν υπάρχει η μεγάλη φώτιση που ονομάζεται σατόρι και την οποία κάποιοι προσπαθούν να πετύχουν μέσα από πολλά χρόνια πειθαρχημένου διαλογισμού. Υπάρχουν επίσης πολλές μικρές αναλαμπές φώτισης, οι οποίες είναι έντονες μορφές εκείνων των μυστικιστικών εμπειριών ή εσωτερικών αντιλήψεων που μας εκπλήσσουν ή μας ευχαριστούν, επειδή φαίνεται να αποκαλύπτουν μια αλήθεια, είναι αρχετυπικές, ή μας συνδέουν με την ψυχή μας στιγμιαία, με μια αίσθηση δέους.

Το χαϊκού είναι μια στιγμιαία, συμπυκνωμένη ποιητική φόρμα και η ιδιαίτερη ιδιότητά του είναι ότι είναι τέλεια προσαρμοσμένο για να χαρίσει στον αναγνώστη αυτήν την ξεχωριστή εμπειρία.
Αυτή είναι η ουσία του χαϊκού.